35 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο – Η προδοσία της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας

Η 14η Αυγούστου είναι μια μαύρη επέτειος. Συμπληρώνονται 35 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο (Αττίλας ΙΙ). Μια ολέθρια εισβολή που είχε σαν αποτέλεσμα την κατοχή από τον τουρκικό στρατό του 37% του εδάφους του νησιού. Ας θυμηθούμε τα πιο σημαντικά γεγονότα εκείνης της μαύρης περιόδου.

1959 : Η Κύπρος ανακηρύσσεται ανεξάρτητη δημοκρατία και ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκλέγεται Πρόεδρός της.
25 Νοεμβρίου 1973 : Ο ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης (διοικητής της ΕΣΑ) με τη βοήθεια του διοικητή της 1ης Στρατιάς αντιστράτηγου Φ. Γκιζίκη ανατρέπουν με πραξικόπημα τους Παπαδόπουλο και Μαρκεζίνη και σχηματίζουν νέα χουντική κυβέρνηση.
Ιανουάριος 1974 : Πεθαίνει στην Κύπρο από καρδιακή προσβολή ο στρατιωτικός Γεώργιος Γρίβας (Διγενής) (1898-1974), αρχηγός της απελευθερωτικής οργάνωσης ΕΟΚΑ αλλά και της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β’.
15 Ιουλίου 1974 : Οι δυνάμεις της Εθνοφρουράς στην Κύπρο (εκτελώντας διαταγές της χούντας του Ιωαννίδη) ανατρέπουν με πραξικόπημα τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Μακάριο και σχηματίζουν φιλοχουντική κυβέρνηση με επικεφαλής το Νικόλαο Σαμψών. Ο Μακάριος κατάφερε να διαφύγει προς την Πάφο.
20 Ιουλίου 1974 : Ο τουρκικός στρατός εισβάλει στην Κύπρο (εφαρμόζοντας το σχέδιο «Αττίλας Ι») και καταλαμβάνει την περιοχή της Κυρήνειας. Στην Ελλάδα κηρύχτηκε γενική επιστράτευση.
22 Ιουλίου 1974 : Εξαγγέλλεται ανακωχή.
22-26 Ιουλίου 1974 : Η τουρκική πλευρά πραγματοποιεί δεκάδες παραβιάσεις της ανακωχής.
23 Ιουλίου 1974 : Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναλαμβάνει ο Γλαύκος Κληρίδης.
24 Ιουλίου 1974 : Η χούντα του Ιωαννίδη καταρρέει κάτω από το βάρος των ευθυνών της για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Έτσι, αποφασίζει να παραχωρήσει την εξουσία (και τις ευθύνες για οτιδήποτε δυσάρεστο επακολουθήσει) στους πολιτικούς. Ο Κ. Καραμανλής ορκίζεται Πρωθυπουργός.
30 Ιουλίου 1974 : Υπογράφεται στη Γενεύη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
14 Αυγούστου 1974 : Ενώ στη Γενεύη συνεχίζονται οι συνομιλίες για το Κυπριακό, ο τουρκικός στρατός στην Κύπρο εξαπολύει νέα επίθεση (εφαρμόζοντας το σχέδιο «Αττίλας ΙΙ»). Το αποτέλεσμα της επιχείρησης «Αττίλας ΙΙ» ήταν η κατάληψη από τους Τούρκους του 37 % του εδάφους του νησιού. Πολυάριθμοι κάτοικοι του νησιού που πέφτουν στα χέρια του τουρκικού στρατού εκτελούνται. Η Ελλάδα σε ένδειξη διαμαρτυρίας αποχωρεί από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.
16 Αυγούστου 1974 : Επιτεύχθηκε ανακωχή.
25 Αυγούστου 1974 : Αποστρατεύεται ο «αόρατος δικτάτορας» Δ. Ιωαννίδης.

Και τώρα λίγα λόγια για ορισμένα γεγονότα που σχετίζονται με την αποδυνάμωση της άμυνας της Κύπρου και με το πραξικόπημα κατά του Προέδρου Μακαρίου. Τον Ιούνιο του 1964 η Κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου έστειλε τον (αρχηγό της ΕΟΚΑ) Γ. Γρίβα στην Κύπρο ως επικεφαλής μιας μεραρχίας 5.000 στρατιωτών και του ανέθεσε την αρχηγία των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων και στη συνέχεια και της Εθνικής Φρουράς. Χάρη σε αυτή τη Μεραρχία, η άμυνα του νησιού ενισχυόταν σημαντικά. Το Νοέμβριο του 1967, οι ελληνικές δυνάμεις της Κύπρου υπό το Γρίβα επιτέθηκαν στους Τουρκοκύπριους στις περιοχές Άγιος Θεόδωρος και Κοφίνου δυτικά της Λάρνακας, με αποτέλεσμα το θάνατο 22 Τουρκοκυπρίων. Αυτή η τρομοκρατική ενέργεια του Γρίβα ευνόησε τα σχέδια της Τουρκίας. Η Τουρκία εκμεταλλευόμενη αυτή την εγκληματική ενέργεια απείλησε να εισβάλει στην Κύπρο, η ελληνική μεραρχία αποσύρθηκε από το νησί με απόφαση της ελληνικής χούντας (του Παπαδόπουλου) και ο Γρίβας ανακλήθηκε. Το καλοκαίρι του 1971 ο Γρίβας επέστρεψε κρυφά στην Κύπρο και ίδρυσε την ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ Β’. Σε συνεργασία με την ελληνική χούντα υπονόμευσε συστηματικά τον Πρόεδρο της Κύπρου Μακάριο. Επίσης, θα πρέπει να πούμε ότι και οι περισσότεροι αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς (που είχαν επιλεχθεί από την ελληνική χούντα) υπονόμευσαν τον Μακάριο και εργάστηκαν με στόχο την ανατροπή του.

Οι στενοί συνεργάτες του δικτάτορα Ιωαννίδη κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο ήταν οι :
Γρηγόριος Μπονάνος (αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων)
Γαλατσάνος (αρχηγός ΓΕΣ)
Αραπάκης (αρχηγός ΓΕΝ)
Παπανικολάου (αρχηγός ΓΕΑ)
Φαίδων Γκιζίκης (Πρόεδρος της Δημοκρατίας)
Αδαμάντιος Αδρουτσόπουλος (πρωθυπουργός)

Στις αρχές Ιουλίου 1974 κορυφώθηκε η κρίση στις σχέσεις του Μακάριου με τη χούντα της Αθήνας. Το καλοκαίρι του 1974 ο δικτάτορας Ιωαννίδης αποφάσισε να προχωρήσει στην πραγματοποίηση του πραξικοπήματος εναντίον του Μακαρίου. Ο Μπονάνος έδωσε διαταγή να αρχίσει η εφαρμογή του σχεδίου του πραξικοπήματος. Έτσι λοιπόν στις 15 Ιουλίου 1974, και ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος φτάνοντας στη Λευκωσία από το Τρόοδος ήταν βέβαιος για τη νίκη του εναντίον της χούντας, τα άρματα μάχης της Εθνικής Φρουράς είχαν περικυκλώσει το Προεδρικό Μέγαρο. Την αναγγελία για την επικράτηση των πραξικοπηματιών, ακολούθησε η κινητοποίηση της πολεμικής μηχανής της Τουρκίας, η οποία εισέβαλε στην Κύπρο, χρησιμοποιώντας σαν αφορμή για την εισβολή το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Με λίγα λόγια η χούντα του Ιωαννίδη έδωσε στην Τουρκία την κατάλληλη αφορμή για να εισβάλλει στο νησί.

Τα λόγια δεν αρκούν για να περιγράψουν την προδοσία της Κύπρου από την ελληνική χούντα του Ιωαννίδη και την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων.

Παρασκευή 19 Ιουλίου 1974. Το BBC μεταδίδει ότι σε λιγότερο από 20 ώρες η Τουρκία θα εισβάλει στην Κύπρο. Στη Μερσίνα, στρατεύματα επιβιβάζονται στα αποβατικά σκάφη. Στη Λευκωσία, η ΤΟΥΡΔΥΚ (Τουρκική Δύναμη Κύπρου) βρίσκεται σε πλήρη επιφυλακή και ο Ντενκτάς διατάζει το κλείσιμο όλων των διοδίων από και προς τους τουρκοκυπριακούς θύλακες. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι η τουρκική επιδρομή εις βάρος της Κύπρου είναι ζήτημα ωρών.
Κι ενώ οι Τούρκοι συνέχιζαν πυρετωδώς την προεργασία τους, στο Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων (ΑΕΔ) ο ανεκδιήγητος Γρηγόριος Μπονάνος καθησύχαζε τους πάντες λέγοντας ότι επρόκειτο για τουρκική άσκηση και ότι δεν υπήρχε κίνδυνος τουρκικής εισβολής. Το ενδιαφέρον παρασκήνιο για το τι είχε συμβεί στο ΑΕΔ τις κρίσιμες εκείνες ώρες αποκαλύπτει ο αρχηγός ΓΕΝ του καθεστώτος Ιωαννίδη, Πέτρος Αραπάκης, στο βιβλίο του “Το τέλος της Σιωπής”.
Σύμφωνα με κατάθεση του ναυτικού διοικητή Κύπρου, Γεώργιου Παπαγιάννη, την 21.15 ώρα της 19ης Ιουλίου 1974, τα ραντάρ της Ναυτικής Διοίκησης Κύπρου εντόπισαν τον απόπλου έξι τουρκικών πλοίων σε σχηματισμό, να εξέρχονται από το λιμάνι της Μερσίνας και να κατευθύνονται προς την Αμμόχωστο. Σε 25 λεπτά, στις 21.40, εντοπίστηκαν άλλα 11 πλοία να κατευθύνονται προς το νοτιοδυτικό άκρο της Κύπρου. Ο αντιπλοίαρχος Γεώργιος Παπαγιάννης πηγαίνει στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ) και ενημερώνει τον αρχηγό του πραξικοπήματος ταξίαρχο Γεωργίτση για τον απόπλου των σκαφών. Ο Γεωργίτσης επικοινωνεί με την απευθείας τηλεφωνική γραμμή (εγκαταστάθηκε για τις ανάγκες του πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου) με το ΑΕΔ. “Εκ του ΑΕΔ του είπον ότι πρόκειται περί ασκήσεως”, αναφέρει ο Παπαγιάννης. Στις 2 π.μ. της 20ής Ιουλίου, τα έξι πλοία που έπλεαν προς την Αμμόχωστο ανέστρεψαν και έπλεαν προς την Τουρκία. Το ΑΕΔ θεωρεί την αλλαγή πορείας ως επιβεβαιωτική ένδειξη ότι επρόκειτο περί ασκήσεως. Στις 4 π.μ., τα υπόλοιπα έντεκα πλοία έφτασαν σε απόσταση 15 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της Κερύνειας και στις 4.30 στα δέκα ναυτικά μίλια. Το γεγονός αναφέρεται στο ΑΕΔ. “Αντίδρασις ουδεμία”!
Στις 5 π.μ. η Κύπρος δονείται από τους βομβαρδισμούς και από το γραφείο του αρχηγού ΓΕΕΦ φαίνονται οι αλεξιπτωτιστές που πέφτουν στη Λευκωσία. Στο ΑΕΔ, όπως μαρτυρεί ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Νικολόπουλος, όταν ενημερώθηκε ο Μπονάνος για τους βομβαρδισμούς στην Κύπρο έδωσε την εξής απάντηση: “Οι Τούρκοι κτυπούν την Κύπρο και εμείς είμαστε Ελλάς”! Ο Μπονάνος, από την 1η Ιουνίου, όταν αποφασίστηκε ήδη το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, απέστειλε στους αρχηγούς όλων των κλάδων άκρως απόρρητη -ειδικού χειρισμού- προσωπική διαταγή ότι λόγοι εθνικής πολιτικής επιβάλλουν υποχρέωση αποφυγής σύγκρουσης με την Τουρκία.

Στις 8.30 το πρωί της 20ής Ιουλίου, τρεις ολόκληρες ώρες μετά την εκδήλωση της τουρκικής επιδρομής κατά της Κύπρου, συνεδρίασε στην Αθήνα το Πολεμικό Συμβούλιο. Το Συμβούλιο δεν έλαβε καμιά απόφαση να κτυπηθούν οι τουρκικές αποβατικές δυνάμεις ούτε με ενισχύσεις από την Ελλάδα ούτε καν από την Εθνική Φρουρά που ήταν ακόμη δεσμευμένη από τη διαταγή Μπονάνου. “Το πολεμικό συμβούλιο δεν ήθελε την προσβολή των εχθρικών στρατευμάτων”, γράφει ο αρχηγός ΓΕΝ Αραπάκης.
Στο μεταξύ, οι Τούρκοι αποβιβάζονταν στην Κύπρο ανενόχλητοι με τα όπλα στους ώμους. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να πούμε ότι η επιστράτευση που κήρυξε η χούντα του Ιωαννίδη ήταν τελείως ανοργάνωτη και χαώδης.

Τα καθίκια της στρατιωτικής ηγεσίας έχουν τεράστιο μερίδιο ευθύνης για την παθητική στάση που επέδειξαν απέναντι στην εχθρική εισβολή. Ο Μπονάνος, ο Αραπάκης(που διέταξε τα ελληνικά υποβρύχια που παρακολουθούσαν τον τουρκικό στόλο εισβολής, να απομακρυνθούν), ο Γεωργίτσης, και οι λοιποί αρχηγοί, παρέμειναν προκλητικά απαθείς.
Ο Ιωαννίδης και ο Μπονάνος επέλεξαν τους αξιωματικούς Μιχαήλ Γεωργίτση, ταξίαρχο, και Κωνσταντίνο Κομπόκη, συνταγματάρχη, για να ηγηθούν του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου στην Κύπρο. Έγινε μεταφορά δυνάμεων από την Κερύνεια και τον Πενταδάκτυλο για τους σκοπούς του πραξικοπήματος, γεγονός που αποδυνάμωσε την αμυντική δυνατότητα του νησιού. Οι Άγγελος Βλάχος και Ευάγγελος Αβέρωφ πληροφορήθηκαν από τον Πρέσβη των Η.Π.Α Τάσκα, την απόφαση Ιωαννίδη για πραξικόπημα. Η αποσιώπηση της πληροφορίας αυτής δημιουργεί σοβαρές ευθύνες για τον Ευάγγελο Αβέρωφ (μετέπειτα αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας). Οι Η.Π.Α δεν επενέβησαν έγκαιρα και αποτελεσματικά όπως έπραξαν στο παρελθόν για να αποτρέψουν το πραξικόπημα. Αντιθέτως, στελέχη τις C.Ι.Α με βάση την Αθήνα ενθάρρυναν το δικτάτορα Ιωαννίδη να προχωρήσει σε αυτή την εγκληματική ενέργεια.

Έχουν περάσει 35 χρόνια από την τραγωδία της Κύπρου και οι προδότες στρατιωτικοί όχι μόνο δεν δικάστηκαν, αλλά ούτε καν ζήτησαν μια συγνώμη από το λαό της Κύπρου. Την ταφόπλακα στον τάφο του κυπριακού λαού, την έβαλαν οι προδότες στρατιωτικοί της Ελλάδας.

Την επόμενη φορά θα ασχοληθούμε αναλυτικά με τον περίφημο «Φάκελο της Κύπρου», με την εξεταστική επιτροπή της Βουλής που συγκροτήθηκε το 1986 για να ερευνήσει τα γεγονότα του 1974 και με την τρομοκρατική δράση της ΕΟΚΑ Β’.

Δημοσιεύουμε μια φωτογραφία με τους προδότες Γκιζίκη – Ιωαννίδη και μια προπαγανδιστική αφίσα του τουρκικού στρατού.